آنچه در متون دینی و اعتقادی ما وجود دارد، بدون شک کامل‌ترین و بهترین آگاهی و شناخت را برای افراد حاصل می‌کند. اما هر کس مختار است تا آگاهانه به تحقیق و بررسی در این رابطه بپردازد تا به این نقطه برسد.
همان طور که می‌دانیم دنیای مخلوقات از گستره وسیعی تشکیل شده است که هر یک با تقسیم بندی به گروه های مختلف، مورد شناسایی و تمایز قرار می‌گیرند. اما واضح است که در این میان تقسیم بندی انسان‌ها به دو جنس زن و مرد، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تقسیم بندی در عرصه خلقت می‌باشد. این تقسیم بندی بر پایه تفاوت‌های مختلف میان این دو جنس صورت گرفته است که مهم‌ترین وجه آن وجود تفاوت‌های فیزیولوژیکی در آناتومی بدن انسان است که موجب تفاوت‌های بسیاری میان این دو جنس، می‌شود.
از آنجایی که خانواده اولین نهاد تلاقی دو جنس زن و مرد محسوب می‌شود، عرصه مهمی برای بروز و ظهور این تفاوت‌ها می‌باشد. بنابراین توجه به تمایزات میان زن و مرد و تأثیر این تمایز بر ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی افراد، از جمله موضوعاتی است که همیشه مورد توجه نظریه‌پردازان و متفکران علوم اجتماعی و روان شناسی قرار داشته است. این موضوع در طول زمان‌های مختلف، مورد بحث و گفتگوهای بسیار بوده است. آنچه مشخص است اینکه عدم شناخت زن و مرد از یکدیگر و یا شناخت ناقص و مخدوش این دو از یکدیگر، ممکن است موجب بروز مشکلات و اختلافات زیادی میان این مرد و زن شود که حیات کانون خانواده را به مخاطره اندازد. آنچه مهم است اینکه بدانیم حقوق و جایگاه واقعی زن و مرد چیست؟
آنچه در متون دینی و اعتقادی ما وجود دارد، بدون شک کامل‌ترین و بهترین آگاهی و شناخت را برای افراد حاصل می‌کند. اما هر کس مختار است تا آگاهانه به تحقیق و بررسی در این رابطه بپردازد تا به این نقطه برسد.
از دیر باز سخنان بسیاری درباره آیه «الرجال قوامون علی النساء» وجود داشته است و بسیاری از افراد در تفسیر این آیه این‌طور گفته‌اند که در طبق این آیه قرآن، در دین اسلام خداوند مردان را برتر از زنان معرفی کرده است. به نظر می‌رسد این تعبیر نوعی کج فهمی است، چرا که فهم این آیه مستلزم بهره‌مندی از ادبیات عربی است. قوام به معنای پاسدار دم در خیمه است. کسی که در خیمه به استراحت پرداخته است، آرامش و راحتی‌اش را به پشتوانه کسی دارد که از خیمه محافظت می‌کند. بنابراین این عبارت یک تشبیه قرانی است که نقش مرد را به عنوان مسئول و محافظ خانواده معرفی می‌کند. نقش مرد پاسداری است و برای یک پاسدار لازم است که از استحکام، صلابت، و پایداری برخوردار باشد.
آنچه مشخص است اینکه «در خانه، زن پناهگاه مرد است و در جامعه، مرد حافظ و پناه زن است.» 1
یک مرد که ایفاگر نقش حفاظتی برای خانواده خویش است، بخش اعظم انرژی و قوای روحی خود را از جانب همسرش دریافت می‌کند. خداوند متعال، اهرم‌های امنیت بخش آرامش روحی و روانی را به زن ارزانی داشته است؛ عاطفه‌ی سرشار، پرحوصلگی، لطافت و خبرگی در تر و خشک کردن شوهر و فرزندان. زن‌ها مظهر و جلوه دهنده‌ی «لطیف» و «خبیر» هستند:
«و اذکرون ما یتلی فی بیوتکن من آیات الله و الحکمه ان الله کان لطیفا خبیرا» 2
«و یاد آورید آنچه را که بر شما در خانه‌هایتان از آیات و حکمت خدا تلاوت می‌شود، چرا که خداوند همواره در کمال لطافت و خبرگی است.»
دادن حق سرپرستی به مرد، ناشی از نیاز به وحدت مدیریت در امور منزل است. در خانواده باید یک نفر مدیر باشد. چون از او مسئولیت می‌خواهند، لازمه‌اش دادن اختیار (و نه امتیاز) است. 3
در رابطه با این موضوع توضیحات بسیاری وجود دارد که تمامی آنها به تفاوت‌های روحانی و جسمانی زن و مرد مربوط می‌شود. زن به لحاظ روحی از لطافت و ظرافت خاصی برخوردار است و نیاز دارد تا تکیه گاهی محکم و استوار داشته باشد و از طرفی مرد نیز محتاج محبت و عاطفه بی دریغ زن است و به واسطه نیروی احساسی که از جانب زن دریافت می‌کند، به آرامشی می‌رسد که این آرامش به او کمک می‌کند تا در امور کاری و شغلی خویش بهتر حاضر شود و خانه برای او محلی امن و سرشار از آرامش و رضایت باشد.
از آیات و نشانه های قرانی بر می‌آید که ملاک برتری از دیدگاه پروردگار متعال، تقوا و ایمان هر فردی محسوب می‌شود.
بدون تردید اگر همه ما به دنبال شناختی دقیق و درست از نقش زن و مرد در قرآن و روایات باشیم، و سپس به دنبال عملی کردن این شناخت در زندگی خویش باشیم، به سعادت دنیا و آخرت دست یافته‌ایم.
